Cây chè đã có mặt ở xã Tân Cương từ hàng trăm năm nay

“Lễ hội Trà xuân - vùng chè đặc sản Tân Cương” năm 2015.

Xã Tân Cương nằm cách trung tâm thành phố Thái Nguyên 12 km về phía Tây, là vùng đất bán sơn địa, chủ yếu là những gò đồi dạng bát úp. Loại đất chủ yếu ở Tân Cương là đất Fe – ra –lít vàng đỏ rất thích hợp với việc trồng các loại cây mầu, đặc biệt là cây chè Thái Nguyên.  

Cây chè đã có mặt ở xã Tân Cương từ hàng trăm năm nay, ngay từ những ngày mới thành lập xã Tân Cương, cây chè cũng đã gắn bó với người dân Tân Cương từ thuở ban đầu ấy.

Ông Phạm Văn Sỹ - Chủ tịch UBND xã Tân Cương, TP Thái Nguyên đọc diễn văn khai mạc lễ hội "Hương Sắc Trà Xuân" Tân Cương 2015

 Người có công khai phá mảnh đất Tân Cương đồng thời là người có công đầu trong việc trồng và phát triển cây chè tại xã Tân Cương là ông Đội Năm, tên thật là Vũ Văn Hiệt. Ông sinh năm 1883 tại xã Bạch Xam, huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên.   Khai khẩn đất hoang, gây dựng cây chè trên vùng đất mới nên ông được người dân coi là ông “Tổ” của nghề trồng và chế biến chè của xã Tân Cương.

 Là vùng đất được thiên nhiên ban tặng với khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt cùng với bàn tay khéo léo, cần cù, sự sáng tạo của con người Tân Cương, do đó trà Tân Cương đã trở thành một sản phẩm đặc biệt, có hương vị đặc trưng riêng mà không nơi nào có thể sánh được.

 Năm 1925 là dấu mốc quan trọng của cây chè Tân Cương khi ông Đội Năm cho mở hiệu bán buôn, bán lẻ sản phẩm chè ở khu vực Thị xã Thái Nguyên nay là thành phố Thái Nguyên. Ông đã lấy một thương hiệu riêng cho chè Tân Cương với cái tên “Bạch Hạc” và cho quảng cáo nhãn hiệu chè Tân Cương ra nhiều vùng miền trong cả nước. Chẳng bao lâu, thương hiệu chè “Bạch Hạc” đã nổi tiếng khắp vùng gần xa.  

Thời kỳ đầu sản xuất chè còn manh mún, nhỏ lẻ, mọi nhà đều tự thu hái, sơ chế hết sức thủ công, nên năng suất, sản lượng còn rất thấp. Đến những năm 1980, cây chè đã được người dân Tân Cương đặc biệt chú trọng nên diện tích chè Thái Nguyên tăng lên nhanh chóng. Đồng thời cùng với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, người dân đã cải tiến công cụ sản xuất, áp dụng khoa học, kỹ thuật, máy móc vào sản xuất nên năng suất, chất lượng sản phẩm chè của Tân Cương mỗi ngày một tăng lên. Cây chè đã trở thành cây kinh tế chủ lực trong xóa đói, giảm nghèo và là nguồn thu nhập chính của nhân dân và của kinh tế địa phương.

Những năm qua được sự quan tâm của chính quyền các cấp, người dân Tân Cương đã được hỗ trợ về cây giống, phân bón được tập huấn, hướng dẫn phương pháp trồng, chế biến chè sạch, chè an toàn. Đến nay hầu hết các hộ gia đình trong xã đã tổ chức sản xuất chè theo tiêu chuẩn Vietgap. ..

Do đó sản phẩm chè Tân Cương đã đáp ứng được tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm, được người tiêu dùng trong và ngoài nước tin dùng.

 Đến nay toàn xã đã có trên 400 ha chè kinh doanh, Với tổng sản lượng đạt trên 1.000 tấn chè búp khô/năm. Giá trị thu từ sản phẩm chè hàng năm chiếm trên 70%  tổng thu nhập của nhân dân trong xã.   

 Xã Tân Cương đã được công nhận là làng nghề truyền thống về sản xuất chế biến chè. Sản phẩm chè Tân Cương đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận chỉ giới địa lý, xuất xứ hàng hóa trong toàn quốc.

Với tinh thần đoàn kết, sáng tạo của nhân dân, được sự quan tâm chăm lo của các cấp, các ngành chúng ta tin tưởng rằng làng nghề sản xuất chế biến chè đặc sản của xã Tân Cương sẽ tiếp tục phát triển và trường tồn, mãi sẽ là niềm tự hào của người dân Tân Cương.

Kính thưa các vị đại biểu! các du khách!

Đáp ứng nguyện vọng của nhân dân trong xã, đã từ nhiều năm qua Chính quyền địa phương cùng nhân dân trong xã đã tổ chức tốt lễ hội chè vào mỗi dịp đầu xuân. Từ sau Liên hoan trà quốc tế tổ chức tại Thái Nguyên năm 2011, Lễ hội hàng năm được lấy tên là “Lễ hội trà xuân – vùng chè đặc sản Tân Cương” và được ấn định tổ chức vào ngày 11 tháng Giêng hàng năm.

Lễ hội chè không những chỉ là ngày hội văn hóa của nhân dân các dân tộc trong xã, mà còn là dịp để tôn vinh nghề truyền thống của nhân dân Tân Cương, đồng thời là dịp gặp gỡ của những người trồng, chế biến chè, của những người uống trà, yêu thích trà nói chung và trà Tân Cương nói riêng.  

Đến dự lễ hội trà xuân Tân Cương hôm nay, các du khách sẽ được chiêm ngưỡng những nương chè bạt ngàn, được trò chuyện với những nghệ nhân chế biến chè của xã Tân Cương; được thưởng thức những chén trà thơm nức giữa tiết xuân se lạnh, giữa không gian trong lành. Du khách sẽ được cảm nhận hương vị thiên nhiên hòa quyện với tình đất, tình người Tân Cương được kết tụ trong mỗi chén trà đầu xuân.

Kính thưa các quý vị, du khách!

Lễ hội chè xuân vùng chè đặc sản Tân Cương năm nay sẽ diễn ra trong thời gian một ngày. Sau nghi lễ Rước cây chè, gióng trống khai hội; phần hội sẽ diễn ra một số hoạt động như thi sao chè bằng phương pháp thủ công truyền thống, thi cây chè đẹp, thi văn nghệ và các trò chơi dân gian khác…

Mừng đất nước đổi mới, mừng Đảng quang vinh, mừng xuân mới.

Thay mặt cho các đồng chí lãnh đạo Đảng ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ xã Tân Cương tôi xin gửi tới các đồng chí lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên, lãnh thành phố Thái Nguyên lời cảm ơn trân trọng nhất. Xin kính chúc các đồng chí đại biểu, các vị khách quý, các du khách cùng toàn thể nhân dân trong xã năm mới luôn dồi dào sức khỏe, gia đình hạnh phúc, an khang và thịnh vượng.  Chúc lễ hội  hành công rực rỡ.

Tôi xin tuyên bố khai mạc “Lễ hội Trà xuân - vùng chè đặc sản Tân Cương” năm 2015.

Xin trân trọng cảm ơn!